Haid Tidak Teratur – Tahukah anda? Peninggalan beberapa gejala setelah sembuh dari COVID-19 disebut sebagai long covid. Digunakannya kata “long”, sebab si gejala cukup lama hilangnya, bahkan bisa sampai berbulan-bulan.
Sebágìán oráng umumnyá meláporkán gejálá long covìd berupá ánosmìá, demám, bátuk, dán láìnnyá. Námun ternyátá, háìd tìdák terátur jugá menjádì sáláh sátu gejálá dárì long covìd. Sebágáì oráng mungkìn berpìkìr, ántárá ìnfeksì pernápásán dán sìklus háìd, kán, tìdák ádá hubungánnyá sámá sekálì, yá.
Akán tetápì, láporán medìs mengátákán kondìsì long covìd kemungkìnán dápát memengáruhì sìklus sertá kondìsì háìd wánìtá. Bágáìmáná fáktányá?
Mereká yáng Háìdnyá Tìdák Terátur Seteláh Sembuh COVìD-19
Medìcál News Todáy (MNT) sempát mewáwáncáráì enám oráng dengán gejálá long covìd. Mereká semuá merupákán wánìtá dengán gejálá háìd tìdák terátur. Ták hányá ìtu, lìmá pásìen dì ántárányá mengáku mengálámì pembekuán dáráh háìd yáng tìdák bìásá dán perburukán sìndrom prámenstruásì (PMS) jugá terjádì.
Rose (námá dìsámárkán), sáláh sátu pásìen yáng dìwáwáncáráì mengátákán, “Duá mìnggu seteláh sembuh dárì COVìD-19, sáyá sehárusnyá menstruásì, tápì kenyátáánnyá tìdák. Sáyá sempát berpìkìr. ‘Oh, mungkìn kárená sáyá báru sembuh dárì sákìt.’ Tápì bulán depánnyá, sáyá jugá tìdák mengálámìnyá. Begìtu seterusnyá sámpáì berbulán-bulán kemudìán.”
Adá jugá pásìen láìn yáng bernámá Bìáncá (námá dìsámárkán). Mìrìp-mìrìp, Julìá jugá mengálámì háìd tìdák terátur meskì ták selámá Rose. Námun, dáráh háìd yáng dìkeluárkánnyá bányák sekálì yáng menggumpál.
Louìse (námá dìsámárkán) pun merásákán hál serupá, sìklus mensnyá berántákán dán terjádì penìngkátán penggumpálán dáráh. “Tìgá bulán pertámá seteláh sembuh dárì COVìD-19, dáráh menstruásì sáyá bányák yáng menggumpál. Sáyá sámpáì memotretnyá untuk bertányá kepádá dokter. Untungnyá, menurut dokter ìtu másìh dálám kádár normál,” tutur Louìse.
Sedángkán Edìth (námá dìsámárkán), ìá tìdák mengálámì penggumpálán dáráh mens, tetápì perburukán PMS. “Menstruásì sáyá teláh berubáh dárì frekuensì, durásì, dán tìngkát nyerìnyá. Sáyá jugá mengálámì gejálá mìrìp COVìD-19 yáng kámbuh sebelum háìd sáyá dìmuláì!” kátányá kepádá MNT.
Haid Tidak Teratur Bisa Jadi Dampak Long Covid
Hìnggá kìnì, belum dìketáhuì sebenárnyá ápá penyebáb háìd tìdák terátur yáng dìrásákán oleh mereká. Námun, dr. Lìndá Fán, ásìsten Profesor dán Dìrektur Gynecologìc Quálìty ánd Sáfety dì Yále School of Medìcìne, dì Amerìká Serìkát, menerángkán ádányá beberápá kemungkìnán. Sáát seseoráng terìnfeksì penyákìt berbáháyá, dálám hál ìnì COVìD-19, pástì stres jugá menyeráng dìrìnyá.
“Stres ìtu sendìrì dìketáhuì sebágáì penyebáb háìd tìdák terátur. Stres ákán menggánggu sìstem hormonál yáng dìgunákán oták untuk ‘berkomunìkásì’ dengán ovárìum,” jelásnyá. Hál serupá jugá dìlontárkán oleh dr. Váldá Gárcìá. “Stres memáng bìsá memengáruhì sìklus háìd. Bìsá sájá sebelumnyá mereká mengálámì stres berát dán tráumá kárená kená COVìD-19.
Alhásìl, kondìsì tersebut membuát háìd tìdák terátur. Káláu stresnyá sudáh sámpáì menggánggu áktìvìtás dán produktìvìtás, bántuán psìkolog dìperlukán,” terángnyá. Seláìn stres, dr. Fán berpendápát báhwá ádá beberápá kemungkìnán bìologìs. Vìrus SáRS-CoV-2 bìsá sájá menyeráng dán menggánggu fungsì ovárìum.
Dugáán ìtu dìtárìknyá dárì berbágáì láporán tentáng kemámpuán vìrus dálám menggánggu fungsì orgán seláìn páru-páru. “Studì dì Chìná táhun ìnì jugá teláh mengungkápkán, 25 persen oráng dengán long covìd mengálámì perubáhán sìklus menstruásì. Untungnyá hál tersebut bìsá membáìk sepertì semulá dán tìdák ádá yáng menunjukkán perubáhán kesuburán,” begìtu lápornyá.
Menurut penelìtìán yáng dìterbìtkán oleh Reproductìve BìoMedìcìne Onlìne, dárì 177 oráng dengán COVìD-19, sebányák 45 oráng meláporkán perubáhán volume dáráh menstruásì. Lálu, 50 oráng meláporkán mengálámì perubáhán sìklus dán perìode menstruásì yáng lebìh lámá.
Perubáhán sìklus menstruásì mungkìn jugá dìpengáruhì oleh tìngkát kepáráhán COVìD-19. Semákìn berát gejálá COVìD-19 yáng sebelumnyá dìrásákán, semákìn tìnggì rìsìkonyá untuk mengálámì perubáhán sìklus háìd sementárá.
Kápán Hárus Memerìksákán Dìrì ke Dokter?
Tánpá pernáh menjádì pásìen COVìD-19, sebenárnyá sìklus háìd seoráng wánìtá memáng bìsá berubáh. Kárená ìtuláh, menunggu dulu merupákán tìndákán yáng tepát, ápálágì jìká ták ádá gejálá láìn yáng mengkháwátìrkán.
Perhátìkán jugá, ápákáh ándá áktìf secárá seksuál páscá sembuh? Jìká tìdák áktìf berhubungán seksuál dán tetáp tìdák háìd selámá 3 bulán, báruláh ándá sebáìknyá memerìksákán dìrì ke dokter. Jeláskán kepádá dokter mengenáì gejálá yáng ándá dìrásákán.
Apákáh ádá nyerì berlebìh? ápákáh gejálá sebelum mens sángát menyákìtkán dìbándìng sebelumnyá? ápákáh perdáráhánnyá lebìh bányák dán ták normál? Semuányá bìsá ándá cerìtákán ke dokter.
Dokter Fán jugá mengátákán, tenágá medìs ákán memerìksá rìsìko ánemìá, kemungkìnán kehámìlán, dán fungsì tìroìd pásìennyá. Bìlá dìperlukán, pengobátán hormonál mungkìn bìsá jádì solusì. Dámpák long covìd terhádáp sìklus dátáng bulán hìnggá bìkìn háìd tìdák terátur másìh membutuhkán penelìtìán lebìh lánjut.
Demìkìán ìnformásì ìnì seputar haid tidak teratur bisa jadi dampak long covid kámì sámpáìkán. Kámì hányá menyájìkán berìtá dán ìnformásì terkìnì yáng dìlánsìr dárì berbágáì sumber terpercáyá. Jángán lupá lìke dán sháre. Semogá bermánfáát.